پیوند قرنیه

مراکز و پزشکان ارائه دهنده خدمات پیوند قرنیه

اگر در جستجو مطب، درمانگاه، بیمارستان و پزشک برای پیوند قرنیه هستید در ادامه لیستی از چشم پزشکانی که پیوند قرنیه انجام می دهند ارائه شده است.

چرا باید پیوند قرنیه انجام داد؟

پیوند قرنیه اغلب برای بازگرداندن بینایی به فردی که قرنیه آسیب دیده دارد استفاده می شود. پیوند قرنیه همچنین می تواند درد یا سایر علائم مرتبط با بیماری های قرنیه را تسکین دهد. از جمله بیمارهایی که با پیوند قرنیه قابل درمان است می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قوز قرنیه، بیماری ای که قرنیه در آن به جای گنبدی شکل، مخروطی شکل است؛
• دیستروفی فوکس، یک بیماری ارثی است که در آن سلول های لایه داخلی قرنیه به طور موثر کار نمی کنند؛
• عفونت یا آسیب های چشمی که قرنیه را زخمی می کند؛
• جراحی قبلی قرنیه یا سایر جراحی های چشمی مانند عمل لیزیک چشم و عمل لازک چشم که به قرنیه آسیب رسانده باشد؛
• آسیب به قرنیه به‌دلیل عوارض عمل آب مروارید.

انواع عمل پیوند قرنیه

عمل پیوند قرنیه دارای روش‌های متعددی است و انتخاب بهترین روش بر اساس نیازهای خاص هر بیمار، به عهده پزشک چشم می‌باشد. به طور کلی، چهار نوع روش عمده کراتوپلاستی به شرح زیر است:

پیوند قرنیه نافذ

در عمل پیوند قرنیه نافذ (PK – Penetrating Keratoplasty) قرنیه آسیب‌دیده بیمار به‌طور کلی با یک قرنیه سالم و کامل از یک فرد دیگر جایگزین می‌شود. این روش معمولاً در مواردی که تمام لایه‌های جلویی و داخلی قرنیه آسیب‌دیده باشند، به کار می‌رود.

پیوند قرنیه اندوتلیال

در عمل پیوند قرنیه اندوتلیال (EK – Endothelial Keratoplasty)، لایه‌ی داخلی و زیرین قرنیه (لایه اندوتلیوم) جایگزین می‌شود. این عمل جراحی برای بیمارانی که مشکل اصلی در لایه‌های داخلی قرنیه (اندوتلیوم) وجود دارد، مناسب است. این عمل شامل دو نوع اصلی DSEK و DMEK است.

پیوند قرنیه لایه‌ای قدامی

در عمل پیوند قرنیه لایه قدامی (ALK – Anterior Lamellar Keratoplasty)، فقط لایه‌های قسمت های جلویی قرنیه (لایه‌های جلویی و میانی) جایگزین می‌شوند و لایه‌های داخلی (اندوتلیوم) حفظ می‌شوند. این نوع پیوند قرنیه برای مواردی که مشکلات در لایه‌های جلویی قرنیه وجود دارد، مفید است.

پیوند قرنیه کراتوپرتز

کراتوپرتز شامل جایگزینی کل قرنیه با قرنیه مصنوعی است. این روش زمانی استفاده می‌شود که قرنیه آنقدر آسیب دیده باشد که با قرنیه اهداکننده طبیعی قابل ترمیم نباشد یا پیوند قرنیه قبلا انجام شده ولی با شکست مواجه شده است.

عوارض و خطرات جراحی پیوند قرنیه

پیوند قرنیه یکی از موفق ترین جراحی های پیوند بافت در جهان بوده  نسبتا بی خطر و ایمن است. با این حال، این عمل در برخی موارد ممکن است عوارض و خطرات زیر را به همراه داشته باشد.:

• عفونت داخل چشم (اندوفتالمیت)؛
• عفونت های سطح چشم (زخم قرنیه)؛
• افزایش فشار در کره چشم که به آن آب سیاه یا گلوکوم می گویند؛
• کدر شدن عدسی چشم که به آن آب مروارید می گویند؛
• زخم چشم یا آبسه؛
• پس زدن پیوند قرنیه؛
• خون ریزی؛
• مشکلات شبکیه، مانند جدا شدن یا تورم شبکیه؛
• عیوب انکساری که نیاز به عینک یا لنز تماسی دارن؛

قرنیه اهدایی از چه کسانی دریافت می شود؟

قرنیه اهدایی از افراد فوت شده که تمایل به اهدای عضو پس از مرگ داشتند دریافت می شود. قرنیه فقط از افرادی که قبلا جراحی چشم نداشته و یا بیماری خاص و ناشناخته نداشته اند دریافت می شود. بر خلاف پیوندهای کبد و کلیه، برای پیوند قرنیه نیاز به تطابق بافت بیمار با بافت چشم اهداکننده نیست  به همین دلیل فرایند پیوند قرنیه سریع انجام می شود.

نحوه انجام عمل پیوند قرنیه

عمل پیوند قرنیه تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. در برخی موارد هم ممکن است این عمل تحت بی حسی موضعی صورت گیرد بدین صورت که بیمار هشیار است ولی درد و ناراحتی را احساس نمی کند. در فرایند پیوند قرنیه، چشم پزشک ابتدا با ابزارهای خاص مانند ترفین، قسمت آسیب دیده قرنیه را بر می دارد. سپس ناحیه برداشته شده از قرنیه را با بافت قرنیه چشم اهداکننده که از لحاظ سلامتی و مطابقت با چشم بیمار قبلا بررسی و آزمایش شده است جایگزین می کند. بعد از جایگزینی و بخیه، عمل به اتمام می رسد. بعد از پیوند قرنیه به هیچ عنوان نباید به چشم فشار وارد شود به همین دلیل برای مدتی بر روی چشم از محافظ استفاده می شود.

بعد از عمل پیوند قرنیه

• اکثر افراد پس از پیوند قرنیه تمام ضخامت (کراتوپلاستی نافذ) مجبورند یک شب در بیمارستان بمانند.
• اگر پیوند قرنیه با ضخامت جزئی انجام داده اید ، ممکن است به صلاح دید پزشک بتوانید همان روز به خانه بروید.
•  بعد از عمل، چشم شما با یک پد چشم یا محافظ پلاستیکی پوشانده می شود و روز بعد از عمل برداشته می‌شود.
• وقتی محافظ از روی چشم شما برداشته می شود، ممکن است متوجه شوید که بینایی شما تار شده است. نگران نباشید این امر طبیعی است.
• پس از عمل نباید درد جدی و شدید وجود داشته باشد، اما ممکن است کمی تورم و ناراحتی وجود داشته باشد.

مراقبت‌های بعد از عمل پیوند قرنیه

بعد از جراحی پیوند قرنیه مهم است تا بهبودی کامل، مراقبت های زیر را جهت محافظت از چشم رعایت کنید:

1. چشمان خود را مالش ندهید.
2. در هفته های اول پس از جراحی، از انجام ورزش های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
3. اگر شغلی دارید که فشار فیزیکی ندارد، می‌توانید ۲ تا ۳ هفته پس از جراحی به کار خود بازگردید.
4. اگر کار شما شامل کار یدی است، باید ۳ تا ۴ ماه صبر کنید.
5. از مکان‌های پر دود یا گرد و غبار اجتناب کنید زیرا ممکن است چشم را تحریک کرده و باعث التهاب شود.
6. اگر چشم شما به نور حساس است، استفاده از عینک آفتابی می تواند کمک کننده باشد.
7. از انجام ورزش های تماسی و شنا خودداری کنید.
8. حداقل تا یک ماه پس از جراحی مراقبت باشید آب وارد چشمتان نشود.
9. تا زمان اجازه پزشک، رانندگی پس از پیوند قرنیه ممنوع است.
10. بعد از پیوند قرنیه، داروهای و قطره های چشمی را به موقع مصرف کنید.

دید فرد بعد از پیوند قرنیه چگونه است؟

• مدت زمانی طول می کشد تا بینایی کامل فرد پس از پیوند قرنیه بازگردد، این زمان از چند هفته تا یک سال می تواند متغییر باشد.
• تا زمان بهبودی کامل، شرایط بینایی فرد مدام در حال تغییر است و بینایی ممکن است بین بهتر و بدتر شدن در نوسان باشد.
• بعد از بهبودی کامل پس از پیوند قرنیه به احتمال زیاد بیمار به لنزهای اصلاحی (اعم از عینک یا لنزهای تماسی) نیاز خواهد داشت.
  قوز قرنیه یکی از شایع ترین دلایل پیوند قرنیه در بیماران جوان است.

پس زدن پیوند قرنیه

پس زدن قرنیه پیوندی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن، بافت پیوندی را به عنوان بافت خارجی تشخیص دهد و شروع به تخریب آن کند. این عارضه تنهاد در حدود ۱۸-۲۱٪ بیماران رخ می دهد و این خطر چند ماه تا چند سال پس از جراحی امکان دارد اتفاق بیوفتد. پس زدن پیوند قرنیه اگر به سرعت تشخیص داده شود در ۹۰ % می توان از پس زدن جلوگیری کرد. بنابراین مهم است فرد پس از پیوند قرنیه در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر حتما به پزشک مراجعه کند.

• چشم درد
• حساسیت به نور
• قرمز شدن چشم
• دید ابری یا مه آلود
• عفونت
• خون ریزی

زمان بهبودی بعد از پیوند قرنیه چقدر است؟

مدت زمان بهبودی بیمار به نوع عمل پیوند قرنیه ای که انجام داده است بستگی دارد. این مدت زمان ممکن است چند ماه و یا حتی ۲ سال زمان ببرد. بیمارانی که پیوند قرنیه اندوتلیال و پیوند قرنیه لایه‌ای قدامی انجام داده اند معمولا زودتر از افرادی که پیوند قرنیه نافذ کرده و تمامی قرنیه آن ها پیوند شده بهبود می یابند و حدود ۱ تا ۲ هفته پس از جراحی می توانند به سر کار یا روال عادی خود بازگرند. با این وجود در این مدت دید فرد همچنان تار خواهد بود. برای حدود ۴ هفته یا تا زمانی که پزشک بگوید مشکلی ندارد، بیمار باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.