کـم کاری تیروئیـد بـه حالتـی اطـلاق می شـود کـه غـده ی تیروئیـد قـادر بـه تولیـد هورمـون مطابـق بـا نیـاز بـدن نیسـت. دسته ای از بیمارانی که به پزشک لاغری مراجعه می کنند پس از انجام معاینات اولیه و مرور آزمایش هایی از آن ها به این نتیجه میرسند که دچار کم کاری تیروئید هستند و بسیاری از نشانه ها و علائم که روزانه با آن رو برو بوده اند ناشی از کم کاری تیروئید می باشد.
علائم کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید شـامل:خسـتگی، خواب آلودگی، افسردگی، افزایش وزن، یبوست، عدم تحمل سرما،گرفتگـی عضـلات،کـم خونـی خفیـف، افزایـش اسـید اوریـک، افزایـش خون ریزی های ماهیانه در خانم ها و کاهش میل جنسی است.
ایـن علائـم کـه بسـیار غیـر اختصاصـی اسـت گاهـی چنـان بـه آهسـتگی بروز پیدا می کنند که نه خود فرد نه اطرافیان یا حتی پزشک خانواده که بیمار را مرتب ویزیت می کند، ممکن است متوجه آن نشوند.از آنجایی که شیوع این بیماری در مناطقی که ید موجود در خاک کافی نیسـت (مثـل کشـور مـا) زیـاد اسـت همـواره بایـد بـه فکـر آن باشـیم و بـه صورت دوره ای سطح هورمون های تیروئید را چک کنیم. شـیوع ایـن بیمـاری در خانم هـا دو تـا هشـت برابـر آقایـان اسـت.
بهتریـن آزمایش بـرای تشـخیص کـم کاری اولیـه و افتـراق آن از کـم کاری ثانویـه اندازه گیری سطح سرمی هورمون تی اس اچ می باشد.در کم کاری تیرویید تی اس اچ افزایش می یابد و سطح سرمی هورمون تی ۴ کاهش میابد.مواردی از تغییرات کاذب در سطح هورمون های تیروئید وجود دارد مثل: مصرف داروهای ضد بارداری یا کسانی که به دلایلی کورتون مصرف می کنند.
از علائم کم کاری تیروئید می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- خشک شدن و زبری مو
- ریزش ابرو
- عدم تحمل سرما
- افسردگی
- صورت باد کرده
- بزرگ شدن تیرویید
- ضربان قلب آهسته
- خشکی پوست
- احساس خستگی
- دوره های قاعدگی شدید
- فراموشی
- ناباروری
- ورم ماهیچه
- ورم مفاصل
- افزایش وزن
- یبوست
- شکننده شدن ناخن ها
هورمونهای تیروییدی دارای ۲ اثر آنابولیک و کاتابولیک می باشند و در رشد و تکامل ” خصوصا تکامل سیستم عصبی کودکان و در متابولیسم و سوخت و ساز طبیعی بدن نقش مهمی را ایفا می کند.
درمان کم کاری تیروئید
صرف داروهایی که به صورت جبرانی هورمون تیروئید بدن را تأمین کند (لووتیروکسین) درمان اصلی است.شروع اثر دارو ممکن است ده تا پانزده روز طول بکشد و پاسخ کامل به درمان با هورمون تیروئید معمولا تأخیری است و ممکن است چندین هفته طول بکشد.
برای مطمئن بودن از کفایت دوز دارو معمولا دو تا سه ماه پس از شروع دارو مجددا آزمایش ارسال می شود تا مقدار دارو بر اساس آن تنظیم شود.این آزمایشات ممکن است بر اساس نیاز هر دو تا سه ماه تکرار شود تا بالاخره پزشک مطمئن شود که دوزمناسب دارو داده شده است.پس از اینکه دوز مناسب دارو مشخص شد ممکن است تکرار آزمایشات به صورت سالیانه انجام شود.
قرص لووتیروکسین را معمولا در یک دوز و ترجیحا صبح مصرف می کنند چون اگر شب ها مصرف شود میتواند باعث تحریک و بی خوابی شود.دوز صحیح دارو بسیار مهم است و کسانی که برای تسریع کاهش وزن مقادیر زیادتری از دارو را مصرف می کنند خیلی زود دچار دردهای استخوانی می شوند و یا حتی عوارض قلبی عروقی دارو خود را نشان می دهد.
بیماری های تیروئید از این لحاظ که به راحتی کنترل و درمان می شوند جزء بیماری های کم خطر است و اضطراب و نگرانی در مورد وجود آن بی جاست. فقط به یاد داشته باشید که برای حصول اطمینان از کنترل دقیق این بیماری در فواصل تعیین شده به پزشک خود مراجعه کنید. به همین جهت در مرکز پایش سلامت و لاغری دکتر فرزاد احمدی شما تحت پوشش چکاپ دوره ای و کنترل آزمایشات دوره ای قرار می گیرید و تا زمان بهبودی زیر نظر پزشک خواهید بود
بنابراین در صورتی که علائم جدیدی را متوجه شدید با پزشک خود مشورت کنید.
فقط همان مقدار از دارو که توسط پزشک برای شما تجویز شده است را مصرف کنید و هیچ گاه خودسرانه دوز دارو را کم و زیاد نکنید.
گواتر یا متورم شدن تیروید والتهاب گردن
بزرگ بودن غده می تواند با پرکاری، کم کاری و یا کارکرد طبیعی غده تیروئید همراه باشد پس فقط با آزمایش خون و تعیین سطح هورمون است که می‌توان فهمید این التهاب و بزرگی چه عملکردی دارد و آیا نیاز به دارو دارد یا نه و اگر دارو نیاز دارد چه نوع دارویی باید مصرف کرد.
هاشیماتو: یکی از انواع بیماری های تیروئید است که ناشی از فعال شدن سیستم ایمنی بدن خود فرد بر علیه غده تیروئید می باشد.در واقع سیستم ایمنی که مسئول شناخته دشمن(باکتری ها و ویروس ها) است.
گاهی به اشتباه یکی از بافت های خودی را هدف می‌گیرد که در مورد بیماری ها شیماتو این بافت غده تیروئید است که علیه آن در بدن آنتی بادی ساخته می شود. این اشتباه سیستم ایمنی و حمله به بافت تیروئید باعث می شود تا غده نتواند به مقدار لازم هورمون ترشح کند و دچار کم کاری تیروئید می شود. که یکی از شایعترین علل اختلال عملکرد تیروئید همین موضوع می باشد.
تا امروز هیچ علت مشخصی برای این بیماری معرفی نشده حتی در مواردی علت آن را نوعی عفونت، باکتریال یا ویروسی دانسته اند.چون این بیماری در زنان هفت برابر مردان شیوع دارد پس نقش هورمون های جنسی در آن مشخص است.
درمان: هورمون درمانی بهترین روش درمان است که زیر نظر پزشک متخصص انجام می شود.گاهی هم زمان از داروهای کاهش دهنده فعالیت سیستم ایمنی هم استفاده می شود.
درصورت نیاز به مشاوره و معاینه در حوزه بیماری کم کاری تیروئید ، می توانید با شماره تلفن های مرکز پایش سلامت و رژیم درمانی دکتر فرزاد احمدی تماس حاصل فرمایید .
توصیه های تغذیه ای در کم کاری تیروئید
مصرف مواد غذایی پر کالری مثل غذاهای پروسه شده و آماده و فست فودها را بسیار محدود کنید زیرا به دلیل کاهش متابولیسم بدن در این بیماری” کنترل وزن و جلوگیری از افزایش وزن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
مواد فیبر دار از گروه سبزی ها و میوه ها و نان و غالت به میزان کافی مصرف کنید.غلات بهتر است از نوع بدون گلوتن انتخاب شود . مواد غذایی حاوی آهن و سلنیم و روی که برای عملکرد تیرویید مفید است را بیشتر مصرف کنید .(مانند گوشت” جگر”حبوبات” تخمه آفتابگردان” تخم مرغ ” ماهی تن و سارد ین وحبوبات)
مواد غذایی که در کم گاری تیروئید باید محدود شوند
- سویا و مواد غذایی که از سویا تهیه می شوند مثل شیر سویا و توفو
- قهوه ” چای سبز” الکل
- گل کلم،بروکلی،کلم پیچ،اسفناج،کرفس ، تخم کتان ،سیب زمینی شیرین،هلو،توت فرنگی بادام زمینی
**** تمام مواد غذایی که در این بیماری محدودیت مصرف دارند، در صورتیکه در دمای متوسط و نرمال ، پخته یا بو داده شوند ، خاصیت گواتروژن خود را از دست داده و فرد مبتلا به کم کاری تیرویید ،میتواند از آنها مصرف کند*****
منبع : https://fbsclinic.com/treatment-hypothyroidism
