دندان مصنوعی در واقع نوعی پروتز دندان است و یک جایگزین متحرک برای دندان های از دست رفته محسوب می شود. دو نوع دندان مصنوعی وجود دارد:
- دندان مصنوعی ثابت یا کامل
- دندان مصنوعی متحرک یا جزئی (پارشیال)
دندان مصنوعی ثابت (کامل)
دندان مصنوعی ثابت که به آن ست کامل دندان مصنوعی هم گفته میشود، زمانی استفاده میشود که تمام دندان ها از دست رفته باشند و برای جایگزین کردن همه دندان ها به کار می رود. دندان مصنوعی کامل میتوانند از دو نوع زیر باشد:
- معمولی
- فوری
دندان مصنوعی معمولی
برای استفاده از دندان مصنوعی از نوع معمولی، ابتدا همه دندان ها باید کشیده شوند سپس بنا به نظر دندانپزشک مدتی فرصت داده شود (حدود ۸ تا ۱۲ هفته پس از کشیدن همه دندان ها) تا بافت لثه شروع به ترمیم نماید. پس از سپری شدن این بازه زمانی، دندان مصنوعی نوع معمولی ساخته می شود و برای قرار دادن در دهان آماده است.
دندان مصنوعی فوری
برخلاف دندان مصنوعی نوع معمولی، دندان مصنوعی نوع فوری از قبل ساخته می شوند و به محض کشیدن دندان ها می توان آن ها را در جای خود داخل دهان قرار داد. در نتیجه، فرد مجبور نیست در طول دوره بهبودی لثه، بدون دندان باشد و اذیت شود. با این حال، استخوان فک و لثه با گذشت زمان، به ویژه در دوره بهبودی پس از کشیدن دندان، کوچک می شوند.
بنابراین یکی از معایب دندان مصنوعی از نوع فوری در مقایسه با نوع معمولی این است که دندان مصنوعی نوع فوری نیاز به تنظیم کردن بیشتری دارند تا به درستی در طول فرآیند بهبودی قرار گیرند.
دندان مصنوعی متحرک (قابل جابجایی) یا جزئی (پارشیال)
پروتز متحرک در شرایطی استفاده میشود که تعدادی از دندان های طبیعی باقی مانده باشد. دندان مصنوعی جزئی یا بریج معمولاً از دندان متصل به پایه پلاستیکی تشکیل میشود که گاهی اوقات توسط چارچوب فلزی که دندان مصنوعی را در دهان نگه میدارد، متصل میشود. اگر فرد هنوز یک یا چند دندان طبیعی در فک بالا یا پایین داشته باشد، می تواند از دندان مصنوعی جزئی استفاده کند.
یک بریج ثابت با قرار دادن تاج روی دندان های موجود خود فرد در دو طرف فضای خالی ناشی از دندان از دست رفته و چسباندن دندان مصنوعی به این دندان های طبیعی، جایگزین یک یا چند دندان از دست رفته می شود. دندان مصنوعی جزئی قابل جابجایی (متحرک) است. این نوع دندان مصنوعی، ظاهر طبیعی تری دارد.
برای ساخت پروتز ثابت و متحرک در اصفهان می توانید به مطب و لابراتور دکتر رسول مکارمی واقع در خیابان حکیم نظامی، روبه روی خیابان مهرداد مراجعه کنید.
آیا انتخاب بهتری به جای دندان مصنوعی وجود دارد؟
بله، می توان از ایمپلنت های دندانی برای حمایت از بریج استفاده کرد و در این صورت دیگر نیازی به پروتز نیست. هزینه استفاده از ایمپلنت معمولا بیشتر است، اما ایمپلنت و بریج بیشتر شبیه دندان های واقعی (طبیعی) هستند. ایمپلنت های دندانی در حال تبدیل شدن به انتخاب جایگزین برای استفاده از دندان مصنوعی هستند اما نکته اینجاست که نمی توان از کاشت ایمپلنت برای همه افراد استفاده کرد.
ساخت دندان های مصنوعی به چه صورت است؟
روند ساخت دندان مصنوعی در چند جلسه طی بازه زمانی چند هفته ای انجام می شود. با معاینه دندان ها دندانپزشک تشخیص می دهد که چه نوع دندان مصنوعی برای بیمار مناسب است. پس از آن مراحل کلی کار عبارتند از:
۱- قالب گیری فک و دهان: در این مرحله تعیین فاصله بین فک ها، زاویه بین آنها و سایر موارد مربوطه صورت می گیرد.
۲- ساخت مدل: این الگو ها از جنس مومی (Wax) و یا پلاستیکی هستند که شکل و موقعیت دقیق دندان مصنوعی ای که قرار است ساخته شود را مشخص می کنند. فرد کاندید دندان مصنوعی چند بار این مدل را امتحان خواهد کرد تا آن را از نظر رنگ، شکل و تناسب قبل از ساخت دندان مصنوعی نهایی بررسی کند.
۳- ساخت پروتز (دندان مصنوعی) نهایی: دندانساز یا تکنسین پروتز دندانی در لابراتوار دندان مصنوعی را طبق درخواست دندانپزشک میسازد. تغییرات جزئی در صورت لزوم در دندان مصنوعی ساخته شده اعمال خواهد شد.
استفاده از دندان مصنوعی چه حسی ایجاد میکند؟
دندان مصنوعی که جدید داخل دهان فرد قرار می گیرد، ممکن است برای چند هفته کمی عجیب و غریب یا شل به نظر برسد تا زمانی که ماهیچه های گونه و زبان خود را با این شرایط تطبیق بدهند، به صورتی که بتوانند دندان مصنوعی را در سر جای خود نگه دارند و با گذاشتن و برداشتن آنها فرد احساس ناراحتی نداشته باشد.
آیا دندان مصنوعی من را متفاوت نشان می دهد؟
دندان های مصنوعی به گونه ای ساخته می شوند که شباهت زیادی به دندان های طبیعی داشته باشند، بنابراین باید فقط یک تغییر کوچک قابل توجه در ظاهر ایجاد شود. در واقع، دندان مصنوعی حتی می تواند لبخند فرد را بهبود بخشد و ظاهر صورت را پر کند.
آیا با دندان مصنوعی می توان راحت غذا خورد؟
غذا خوردن با دندان مصنوعی کمی نیاز به تمرین دارد و ممکن است برای برخی از استفاده کنندگان برای چند هفته اذیت کننده باشد. برای عادت کردن به دندان مصنوعی، باید با غذاهای نرم و شل شروع کرد. در طول مدتی که فرد به دندان مصنوعی عادت می کند، و تا قبل از این که به رژیم غذایی عادی خود برگردد، بهتر است کم کم غذاهای دیگر را به رژیم غذایی نرم و شل اضافه نمود.
سخن پایانی
دندان مصنوعی یکی از روش های کاشت دندان است که بسیار شبیه به دندانهای طبیعی ساخته می شوند؛ فقط ممکن است تفاوتهایی جزئی در شکل ظاهری آنها وجود داشته باشد. در واقع پروتز دندان برای بهبود زیبایی چهره و لبخند طراحی می شود. با استفاده از پروتز، جای خالی دندانها پر شده و پشتیبانی خوبی از گونه و لب ایجاد می شود در نتیجه صورت پرتر و جوانتر به نظر می رسد و اطراف دهان کمتر چروک می خورد.